رتبه اول ایران در فرسایش خاک

به گزارش وبلاگ بروز، برآوردها نشان می دهد به طور میانگین دو میلیارد تن در سال فرسایش خاک در کشور داریم و با سیلی که اواخر امسال در کشور رخ داد 3 تا 4 میلیارد متر مکعب خاک از دست دادیم و این در حالی است که خاک از دست رفته 3 تا 4 میلیون سال به طول انجامیده تا تشکیل گردد.

رتبه اول ایران در فرسایش خاک

به گزارش گروه رسانه های وبلاگ بروز، منوچهر گرجی در گفت وگو با ایسنا، خاک را بزرگترین سرمایه در اختیار هر کشور توصیف کرد و گفت: خاک در کاهش تنش های آبی و هم در تحصیل و ذخیره سازی آب نقش مهمی دارد و اگر خاک نبود و کره زمین به جای خاک از سنگ پوشیده شده بود، قادر به ذخیره سازی آب نبود و همه آب های دریافتی از بارندگی وارد دریاها و دریاچه ها می شد .

وی همچنین خاک را بزرگترین توزیع کننده آب در جهان معرفی کرد و اضافه کرد: آنالیز های جهانی نشان می دهد که رطوبت خاک بیش از 8 برابر رطوبت تمام رودخانه ها است و این رطوبت خاک است که موجب توسعه پوشش های گیاهی و مرتع می گردد. با توجه به این واقعیات حل مشکل آب کشور بدون در نظر دریافت مشکل خاک امکان پذیر نیست .

گرجی با اشاره به تاثیرات فرسایش خاک، با تاکید بر اینکه اگر یک سانتی متر از خاک را از دست دهیم، صدها سال زمان احتیاج دارد تا خاک از دست رفته جایگزین گردد و خاطر نشان کرد: خاکی که امروز در دسترس ما واقع شده است، میلیون ها سال طول کشیده است تا به این صورت تبدیل گردد و از سوی دیگر کل مساحت ایران 165 میلیون هکتار است که تنها 18.5 میلیون هکتار آن در طول تاریخ کشور تحت کشت دیم و آبی قرار گرفته است و این میزان تنها 18 درصد اراضی را شامل می گردد .

مدیریت خاک

دبیر کارگروه فرسایش و حفاظت خاک در ستاد توسعه فناوری های آب، خشکسالی، فرسایش و محیط زیست، با تاکید بر اینکه بیش از 10 هزار نوع خاک در جهان شناسایی شده است که هر کدام از آنها مدیریت های جداگانه ای را می طلبد، اظهار داشت: مدیریت خاک از مزرعه ای به مزرعه دیگر متفاوت است؛ از این رو اولین گام در مدیریت خاک شناسایی نوع خاک است و این اقدامی است که متاسفانه در کشور هرگز انجام نشده، در حالی که 70 سال گذشته در جهان اقدام به شناسایی خاک شده است .

رییس انجمن خاک، با بیان اینکه برای شناسایی خاک به 20 تا 30 سال زمان احتیاج داریم، یادآور شد: ما به این امر در قانون خاک که آن را به تصویب رساندیم، توجه کردیم؛ ولی حتی اگر این قانون از هم اکنون اجرایی گردد 30 سال طول می کشد تا به داده های مورد احتیاج خود در این زمینه دست یابیم؛ از این رو ما 100 سال از جهان عقب هستیم .

گرجی، همچنین خاک را موجب سلامت جامعه دانست و گفت: آلودگی های خاک اعم از نفتی، رادیواکتیو، سموم شیمیایی و یا مصرف بی رویه کودهای شیمیایی وارد زنجیره غذایی انسان می گردد؛ چراکه گیاه در خاک رشد می نماید و ما از شیر و گوشت دامی مصرف می کنیم که غذای مورد احتیاج خود را از خاک دریافت می نماید؛ از این رو آلودگی های موجود در خاک وارد زنجیره غذایی انسان خواهد شد و مسائل زیادی را فراهم می نماید .

فرسایش خاک

دبیر کارگروه فرسایش و حفاظت خاک در ستاد توسعه فناوری های آب، خشکسالی، فرسایش و محیط زیست، با تاکید بر اینکه ایران در زمینه فرسایش خاک در رتبه های اول جهان واقع شده است، اضافه کرد: برآوردها نشان می دهد که به طور میانگین 2 میلیارد تن در سال فرسایش خاک در کشور داریم و با سیلی که اواخر امسال در کشور رخ داد، 3 تا 4 میلیارد متر مکعب خاک از دست دادیم؛ خاکی که 3 تا 4 میلیون سال به طول انجامید تا تشکیل گردد .

وی تغییر اقلیم را یکی از دلایل فرسایش خاک در کشور نام برد و اظهار کرد: کشور در شرایط خشکی واقع شده است؛ از این رو پوشش گیاهی کمی داریم و پوشش گیاهی کم، زمینه را برای فرسایش خاک فراهم می نماید .

گرجی، شیب دار بودن کشور را از دیگر علل فرسایش خاک در کشور نام برد و ادامه داد: بیش از 51 درصد از کشور دارای اراضی شیب دار است و شیب، سرعت فرسایش را افزایش می دهد .

این محقق حوزه خاک، روش های مدیریت خاک در کشاورزی، دامداری، منابع طبیعی و جنگل ها و عملیات راه سازی را از دیگر دلایل فرسایش خاک ذکر کرد و یادآور شد: بر اساس مطالعات محققان آمریکایی در سال 2011 ، به ازای هر تن فرسایش خاک در آمریکا، 28 دلار به این کشور خسارت وارد می گردد و اگر ما 2 میلیارد تن فرسایش را در 28 دلار ضرب کنیم، رقم آن از میزان فروش نفت بیشتر خواهد شد .

دبیر کارگروه فرسایش و حفاظت خاک در ستاد توسعه فناوری های آب، خشکسالی، فرسایش و محیط زیست با تاکید بر ضرورت تغییر الگوی کشاورزی برای جلوگیری از فرسایش بیشتر، گفت: برای این منظور در ستاد الگوهایی را تعریف کردیم. این الگوها برای اراضی با شیب 10 درصد است که مطالعات آن در دانشگاه تهران صورت گرفته و توانستیم فرسایش را به صفر برسانیم، ضمن آنکه فراوری محصولات دو برابر شده و هزینه فراوری 50 درصد و سوخت تراکتور تا 80 درصد کاهش یافته است .

وی با بیان اینکه این الگو در اراضی به وسعت 80 هکتار که دارای تپه ماهوری بوده اجرایی شده است، گفت: فاز دوم را در استان قزوین در اراضی به وسعت هزار هکتار توسعه دادیم و با یاری ستاد و معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی و معاونت زراعت این وزارتخانه به دنبال این هستیم که این الگو را در 4 استان دیگر در اراضی مردمی پیاده سازی کنیم .

گرجی، افزایش مواد آلی خاک به وسیله دریافت گازکربنیک موجود در هوا و تصفیه آن در خاک و کاهش سوخت تراکتور را از مزایای مهم این الگوی کشت نام برد .

روش های تثبیت خاک

دبیر کارگروه فرسایش و حفاظت خاک در ستاد توسعه فناوری های آب، خشکسالی، فرسایش و محیط زیست، با بیان اینکه برای تثبیت کانون های ریزگرد به غیر مالچ پاشی باید اقدامات دیگری مانند محدود کردن چرای دام در مراتع انجام گردد، اضافه کرد: در حال حاضر مطالعات وسیعی در زمینه مالچ های زیستی و رسی که می تواند جایگزین مالچ های نفتی گردد و دوستدار محیط زیست نیز هستند، صورت گرفته است؛ ولی تا به امروز دو مالچ زیستی فراوری شده مورد تایید قرار گرفته اند.

وی از اجرایی شدن پایلوت این دو مالچ زیستی در استان های سیستان و بلوچستان و اصفهان اطلاع داد و یادآور شد: در سطح 200 هکتار در منطقه زهک استان سیستان و بلوچستان اجرا شده است و بر روی کامل تر شدن این مالچ مطالعات آن ادامه دارد .

گرجی با بیان اینکه تا به امروز صدها نمونه مالچ زیستی به این ستاد ارسال شده است، گفت: پایلوت های این مالچ ها اجرایی شده است که به دلایل مختلفی همچون پایداری پایین و یا دارا بودن چالش های زیست محیطی رد شدند و مالچ رسی که در حال حاضر به آن رسیده ایم، از 5 سال گذشته مطالعه در این باره آغاز شده است .

بادشکن های زیستی

این محقق استفاده از بادشکن های زیستی را برای حفاظت از جاده ها و حفاظت از مزارع در برابر طوفان های شن و گرد و غبار دانست و خاطر نشان کرد: برای تثبیت کانون های گرد و غبار اطراف دریاچه ارومیه در وسعت 600 هکتاری این بادشکن های زیستی و غیر زیستی استفاده شد که در کاهش طوفان های گرد و غبار مؤثر بوده است .

وی بادشکن های زیستی را درختان دانست و گفت: با توجه به نتایج خوبی که کسب شد، استفاده از این بادشکن ها یکی از دستور کارهای ستاد احیای دریاچه ارومیه برای توسعه اراضی حاشیه این دریاچه قرار گرفته است .

منبع: خبرگزاری تسنیم

به "رتبه اول ایران در فرسایش خاک" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "رتبه اول ایران در فرسایش خاک"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید