جولان سنبل آبی مهاجم از تالاب انزلی تا خزر - وبلاگ بروز

به گزارش وبلاگ بروز، سنبل های آبی این گیاهان بیگانه زیبا، اما مهلک که چند سالی است به جان تالاب انزلی و سایر تالاب های گیلان افتاده اند.

به گزارش خبرنگار گروه استان های وبلاگ بروز ،سنبل آبی یکی از 10 گونه گیاهان مهاجم دنیاست؛ این گیاه وقتی وارد زیست بوم آبی می شود ظرف مدت 2 هفته می تواند جمعیت خود را به مقدار دو برابر افزایش داده و یک بوته با 20 گل می تواند سه هزار دانه فراوری کند و هر دانه آن بین پنج تا 27 سال زنده بماند؛ گیاه مهاجم سنبل آبی به عنوان گونه زینتی وارد زیست بوم آبی کشور شده و به دلیل تکثیر و رشد بالای این گیاه، به شدت سطح آب را پوشانده و مانع ورود نور و اکسیژن به داخل آب می شود و به دلیل فراوری لجن آلی باعث خشک شدن پهنه های آبی می شود.

تالاب ها به دلیل آبخیزی یکی از مهمترین و برترین رویشگاه های سنبل آبی هستند. گیاهی به مراتب خطرناک تر از آزولا که با توسعه سریع و پوشش کامل سطح آب و مسائل عدیده زیست محیطی، زمینه را برای مرگ تدریجی تالاب ها فراهم می نماید.

گیلان دارای 31 هزار هکتار پهنه تالابی است که افزون بر 24 هزار هکتار آن معادل 80 درصد در قالب سه تالاب انزلی، امیرکلایه و بوجاق تحت عنوان کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده است؛ تالاب انزلی یکی از طعمه های گیاه مهاجمی است که حیات رودخانه ها و تالاب های استان را نشانه گرفته و نفس آن را بویژه طی چند سال گذشته به شماره انداخته است.

برداشت سنبل آبی یکی از راه حل های مقابله با این گیاهان مهاجم است، اما دستگاه دروگر سنبل آبی هم که قرار بود عملیات برداشت از تالاب را انجام دهد واژگون شده و به جای آن از یک دستگاه بیل مکانیکی استفاده می شد که گیاهان انباشته شده را از کنار پایه های پل در سمت تالاب به آن سو و سمت دریا جابه جا می کرد. شرایط بوجود آمده یعنی واژگونی دستگاه برداشت سنبل آبی و اقدام برای تخلیه از یک سو به سوی دیگر تالاب موجب انتقاد بسیار سمن های محیط زیست و مردم و بعلاوه انعکاس وسیع آن در فضای مجازی شد.

توجیه کارشناسان برای راهنمایی سنبل آبی به دریا، نابودی بیولوژیکی آن بوسیله شوری آب دریا بود، اما در عمل این پروژه چندان موفقیت آمیز نبود و سنبل های آبی سرگردان در راه رسیدن به دریا در محدوده بلوار تاریخی انزلی و در حوضچه آرامش بندر که راستا قایقران هاست جاخوش کردند.

اقداماتی از سوی فرمانداری، اداره محیط زیست، اتحادیه قایقرانان، شهرداری و اداره کل بنادر و دریانوردی برای بازگشایی راستا دهنه پل موقت کنار گذر انزلی انجام و تا حدودی راستا برای عبور و مرور قایق ها باز شد، اما مساله همچنان در جای خود باقی است.

رئیس اداره محیط زیست بندرانزلی در این خصوص گفت: طی سال های متمادی در بالادست و در حوزه های غرب و جنوب تالاب سنبل آبی زیادی دپو شد که در جریان بارش باران های اخیر و وقوع سیلاب این گیاه از حاشیه تالاب جدا و به سمت دریا حرکت کرد که به دلیل تعداد زیاد پایه های پل موقت مشرف به بندر حجم زیادی از گیاه سنبل آبی در پایه های پل گیر کرد و راستا عبور و مرور بطور کامل مسدود شد.

سید فرشید فلاح ادامه داد: با هماهنگی اداره کل بنادر و دریانوردی که متولی اصلی معابر آبی است یک دستگاه بیل مکانیکی به این کار اختصاص یافت و اکنون با گذشت سه روز در این حوزه مشغول کار است تا راستا بصورت کامل پاکسازی شود.

او در مورد واژگونی دستگاه دروگر سنبل آبی ساخت مجتمع صنایع دریایی شهید تمجیدی هم تشریح کرد: این دستگاه برای آب های راکد و مردابی طراحی و ساخته شده و در جریانات شدید آبی نمی تواند عملکرد خوبی از خود نشان دهد در روز حادثه هم این دستگاه در عملیات بکار گرفته شد، اما متاسفانه نتوانست بر جریانات شدید آب فائق آید و موج های شدید حاصل از حرکت قایق های موتوری باعث واژگونی آن شد.

رئیس اداره محیط زیست بندرانزلی خاطر نشان ساخت: این دستگاه پس از نیم ساعت به وسیله یدک کش مجتمع صنایع دریایی شهید تمجیدی بالا کشیده شد، اما خسارت چندانی ندید و ستون های سایه بان آن دچار مشکل شد که بزودی برطرف و به ناوگان محیط زیست باز می شود.

فلاح این حادثه را اتفاقی دانست و تاکید نمود: دستگاه ساخت مجتمع صنایع دریایی شهید تمجیدی از نمونه کانادایی آن قدرت بیشتری دارد تنها زمانیکه به حالت افقی و در راستا جریان شدید آب نهاده شد از کنترل خارج شد. برای ساخت این دستگاه که دومین دروگری است که به ناوگان محیط زیست اضافه شده حدود یک میلیارد و 600 میلیون تومان هزینه شده است.

او توضیح داد: دستگاه دروگر سنبل آبی اولین دروگر ساخت کشور ایران است که در مجتمع صنایع دریایی شهید تمجیدی ساخته شد و از واگذاری این دروگر به سازمان محیط زیست حدود 2 ماه می گذرد.

رئیس محیط زیست بندرانزلی با بیان اینکه فرایند عملیات بازگشایی راستا دهنه پل موقت کنار گذر در منطقه میان پشته همچنان ادامه دارد گفت: بخشی از راستا بازگشایی شده و تردد قایق ها در حال اجرا است.

فلاح افزود: از زمان ساخت این پل موقت سال های زیادی می گذرد و بیشتر ستون های آن دچار زنگ خوردگی است که قابلیت تحمل وزن چند بیل مکانیلی و امکان فعالیت گسترده را ندارد لذا بیل مکانیکی در حاشیه تالاب به پاکسازی راستا ادامه می دهد.

رئیس اداره محیط زیست بندرانزلی در مورد سنبل های جمع آوری شده در حاشیه تالاب انزلی هم گفت: طی رایزنی های صورت گرفته با شهرداری انزلی مقرر شد این گیاه به کمپوست تبدیل شده و در مصارف گلخانه ای از آن استفاده شود.

فرماندار بندرانزلی در جلسه ستاد بحران شهرستان جهت آنالیز این موضوع و سایر مسائل طرح شده با انتقاد از عدم حضور بعضی مدیران شهرستانی در روز حادثه گفت: متاسفانه بعضی از مسئولان ما در مواقع لزوم جوابگو نیستند. شایسته مدیران و پست و مسئولیت نیست که پس از ساعت اداری از دسترس خارج می شوند.

اسماعیل میرغضنفری افزود: جمع آوری سنبل آبی یک پروژه نیست که تمام شود بلکه فرایند ای است که باید بطور مداوم در طول سال ادامه دار باشد. بندرانزلی تنها شهرستانی است که به شدت با این موضوع درگیر است.

او با اشاره به عمل جابجایی سنبل آبی از یک طرف به سمت دیگر پل گفت: نباید فکر کنیم که همیشه جریان باد و آب گیاه را به سمت دریا حرکت می دهد گاه در زمان وزش باد در جهت مخالف، سنبل های آبی از دریا به تالاب بر می شود و اتفاق اخیر را رقم می زنند که در اثر برخورد این گیاهان در یک محل دپو شدند.

او با انتقاد از کمبود امکانات و تجهیزات در مواقع بحران در بندرانزلی اظهار کرد: تهیه بیل مکانیکی دسته بلند در شهرستان به کار دشواری تبدیل شده بود و متاسفانه عدم برخورداری از دستگاه های روز و کمبود امکانات لجستیکی، این شهرستان را در مواقع اضطرار با مشکل روبرو می نماید.

میر غضنفری با بیان این که تعهد گروه های مردم نهاد گاه بیش از مسئولین است متذکر شد: متولیان امر باید بیشتر پای کار باشند، باید در عملکرد خود تغییر ایجاد کنیم اگر پذیرفته ایم که مسئول هستیم می بایست جوابگو باشیم.

سرپرست فرمانداری انزلی گفت: سازمان منطقه آزاد انزلی امکانات زیادی دارد، اما متاسفانه در مواقع بحرانی یاری نمی نماید و دیواری می کشند با این عنوان که این منطقه در محدوده منطقه آزاد نیست. در مواقع بحران همه حوزه ها حوزه سرزمینی محسوب می شود و تحت نظارت فرماندار و فرمانداری باید برای حل بحران کوشش شود. همه دستگاه ها و نهاد ها در مواقع لزوم می بایست در کنار هم باشند که متاسفانه اینگونه نیست.

میرغضنفری با بیان اینکه انزلی به لحاظ مالی اجتماعی و گردشگری در تالاب منافع دارد گفت: مشکل سنبل آبی یکروزه حل نمی شود و طی سال های آینده هم قابل حل نیست و بندرانزلی بیش از شهرستان های صومعه سرا، رشت و خمام با این موضوع درگیر است.

او خاطر نشان کرد: باید برای حل این مشکل اهتمام ویژه صورت گیرد و خارج از فضای جلسه ای و در عمل کار انجام داد. این وظیفه دستگاه های اجرایی است که به این موضوعات رسیدگی نمایند و جوابگو باشند.

میرغضنفری توضیح داد: مشکل تالاب باید از سه زاویه دیده شود اول آنکه بخشی از مسائل بصورت شهرستانی با همکاری اداره کل بنادر و دریانوردی گیلان، سازمان منطقه آزاد، گمرک و شیلات گیلان و همه ارگان هایی که می توانند یاری نمایند در جلسه ای با اعضای شورای تامین دیده شود و کار مستمر ادامه دار باشد و مسئولیت به اداره محیط زیست واگذار شود.

فرماندار انزلی با بیان اینکه بخشی از مسائل استانی هم به وسیله فرمانداری پیگیری می شود خاطر نشان کرد: متاسفانه بر اساس مطالعات صورت گرفته پیش بینی های خوبی برای تالاب انزلی نشده است و اگر مسائل تالاب آنگونه که باید رسیدگی نشود، گرد و غبار آسمان گیلان را فراخواهد گرفت و همراه با پایین رفتن آب خزر مسئله ای بدتر از خوزستان خواهیم داشت.

منبع ایرنا

ف